Incoterms là gì?

1. Incoterms là gì?

• Incoterms là từ viết tắt của cụm từ International Commercial Terms (hay còn được gọi là Điều khoản thương mại quốc tế). Là một bộ các quy tắc thương mại quốc tế được xuất bản bởi Phòng thương mại quốc tế (International Chamber of Commerce – ICC).
• Nội dung của Incoterms quy định những quy tắc về trách nhiệm và giá cả cho các bên (bên mua và bên bán) trong một giao dịch hàng hóa quốc tế.
• Các điều khoản Incoterms CHỈ được sử dụng cho hàng hóa là những sản phẩm hữu hình.

2. Mục đích của Incoterms là gì?

Mục đích của Incoterms là để giải thích các điều kiện thương mại thông dụng trong hoạt động ngoại thương và trao đổi hàng hóa. Theo đó, nội dung những điều khoản trong Incoterms sẽ phân chia rõ : trách nhiệm, rủi ro và chi phí trong quá trình chuyển giao hàng hóa từ người bán sang người mua.  Nhờ đó, các bên tham gia trong giao dịch sẽ tránh hoặc giảm thiểu được những tranh chấp, rủi ro phát sinh trong quá trình trao đổi hàng hóa. Đó là lý do tại sao cần phải có Incoterms.

Incoterms giải quyết 03 vấn đề CHÍNH trong thương mại quốc tế:

• Trách nhiệm: chỉ ra trách nhiệm của bên mua, bên bán. Ví dụ: Ai thu xếp vận chuyển hoặc mua bảo hiểm hàng hóa hoặc ai là người lấy chứng từ gửi hàng, giấy phép xuất, nhập khẩu.
• Rủi ro: xác định địa điểm di chuyển, những rủi ro và tổn thất về hàng hóa
• Chi phí: chỉ ra sự phân chia chi phí giao nhận mà các bên phải chịu. Ví dụ như: chi phí vận chuyển, đóng gói bao bì, bảo hiểm, bốc hàng, dỡ hàng…

3. Vai trò và ý nghĩa của Incoterms

Trong giao dịch hàng hóa quốc tế, Incoterms có 5 vai trò quan trọng dưới đây:

• Incoterms là một bộ những quy tắc giúp hệ thống hóa các tập quán thương mại quốc tế, được sử dụng phổ biến rộng rãi trên khắp thế giới;
• Được xem là ngôn ngữ quốc tế trong vận tải và giao nhận hàng hóa ngoại thương;
• Là phương tiện giúp đẩy nhanh tốc độ đàm phán, soạn thảo hợp đồng ngoại thương, tổ chức và thực hiện hợp đồng;
• Là cơ sở vô cùng quan trọng để doanh nghiệp xác định giá cả mua bán hàng hóa;
• Là căn cứ pháp lý quan trọng để giải quyết tranh chấp, thực hiện khiếu nại nếu có phát sinh giữa người bán và người mua trong suốt quá trình thực hiện hợp đồng ngoại thương.

4. Lịch sử hình thành và thay đổi của các phiên bản Incoterms

-Năm 1923: ICC bắt đầu nghiên cứu về điều kiện thương mại quốc tế (Commercial Trade Terms)

Sau khi ra đời vào năm 1919, ICC có một nhiệm vụ quan trọng đó là thúc đẩy thương mại quốc tế. Muốn làm được thế, ICC phải hiểu được các điều khoản thương mại mà các thương nhân đang dùng với nhau.

ICC đã nghiên cứu 6 điều kiện thương mại thông dụng nhất ở 13 nước, kết quả được công bố, trong đó nhấn mạnh về sự khác biệt và không thống nhất về giải thích các điều kiện thương mại.

-Năm 1928: Làm rõ sự khác biệt về giải thích các điều kiện thương mại

Để làm rõ hơn sự khác biệt về giải thích đã được công bố trong nghiên cứu trước, ICC triển khai nghiên cứu lần hai. Lần này nghiên cứu mở rộng phạm vi lên đến 30 nước.

-Năm 1936: ICC phát hành phiên bản Incoterms đầu tiên

Dựa trên kết quả nghiên cứu, phiên bản Incoterms đầu tiên (Incoterms®) được phát hành năm 1936. Bao gồm 7 điều kiện:

• EXW (Ex Works): Giao tại xưởng
• FCA (Free Carrier): Giao cho người chuyên chở
• FOT/FOR (Free on Rail / Free on Truck): Giao hàng lên tàu hỏa
• FAS (Free Alongside Ship): Giao dọc mạn tàu
• FOB (Free On Board): Giao lên tàu
• C&F (Cost and Freight): Tiền hàng và cước phí
• CIF (Cost, Insurance, Freight): Tiền hàng, bảo hiểm và cước phí

Incoterms 1936 chủ yếu giải thích những điều kiện sử dụng cho phương thức vận tải đường bộ và đường thuỷ. Trên thực tế, Incoterms 1936 không được các doanh nhân thừa nhận và sử dụng rộng rãi vì không giải thích hết được những tập quán thương mại quan trọng.

-Năm 1953: Ra đời phiên bản Incoterms 1953

Bởi vì ảnh hưởng của chiến tranh Thế giới thứ II, phiên bản bổ sung của Incoterms phải dừng lại cho đến đầu những năm 1950. Đến năm 1953, phiên bản cập nhật đầu tiên của Incoterms được phát hành.

Incoterm 1953 giữ nguyên 7 điều kiện giao hàng tương tự như Incoterms 1936 nhưng bổ sung thêm 02 điều kiện:

• DES (Delivered Ex Ship): Giao tại tàu;
• DEQ (Delivered Ex Quay): Giao trên cầu cảng, chỉ sử dụng cho phương thức vận tải bằng đường biển và đường thủy nội bộ.                         
• Năm 1967: Phiên bản Incoterms 1953 (Sửa đổi, bổ sung lần 1)

-Năm 1967 : Incoterms giữ nguyên 09 điều kiện giao hàng tương tự như Incoterms 1953 và bổ sung thêm 02 điều kiện mới:

• DAF (Delivered At Frontier): Giao tại biên giới;
• DDP (Delivered Duty Paid): Giao hàng đã nộp thuế, sử dụng cho mọi phương thức vận tải, bao gồm cả vận tải đa phương tiện.

-Năm 1976: Phiên bản Incoterms 1953 (Sửa đổi, bổ sung lần 2)

Vận tải hàng hóa đường hàng không phát triển mạnh mẽ, dẫn đến sự cần thiết phải bổ sung thêm điều kiện mới. Thêm điều kiện FOB Airport – Giao lên máy bay, để giải quyết các vấn đề giao hàng tại sân bay

-Năm 1980: Ra đời phiên bản Incoterms 1980

Vận tải hàng hóa bằng container phát triển mạnh mẽ cùng với quá trình xử lý chứng từ mới, dẫn đến sự cần thiết phải phát hành ấn bản Incoterms mới. Cụ thể, Incoterms 1980 có 14 điều kiện giao hàng, trong đó giữ nguyên 12 điều kiện của Incoterms 1953 (sửa đổi lần 2) và bổ sung thêm 02 điều kiện mới:

• CIP (Carriage and Insurance Paid to): Cước phí và bảo hiểm trả tới địa điểm đích quy định;
• CPT (Carriage Paid to): Cước phí trả tới địa điểm đích quy định, để thay thế cho CIF và CFR khi không chuyên chở hàng hóa bằng đường biển.
• Năm 1990: Phát hành phiên bản Incoterms 1990
• So với Incoterms 1990, có những thay đổi như sau:
• Bỏ 2 điều kiện FOT và FOA, vì bản chất của chúng giống điều kiện FCA.
• Bổ sung thêm một điều kiện: DDU (Delivered Duty Unpaid) – Giao hàng tại đích chưa nộp thuế

-Năm 2000: Phát hành phiên bản Incoterms 2000

Incoterms 2000 giữ nguyên 13 điều kiện như Incoterms 1990, nhưng sửa đổi về nội dung của 3 điều kiện FCA, FAS và DEQ. Trong điều kiện FAS và DEQ, mục “giấy phép, ủy quyền và thủ tục” được sửa đổi lại để phù hợp với tình hình thực tế thông quan phổ biến nhất.

-Năm 2010: Phát hành Incoterms 2010 – Phản ánh tính hiện đại của thương mại quốc tế

Incoterms 2010 bao gồm 11 điều kiện. Trong đó điều kiện DAF, DES, DEQ, DDU trong Incoterms 2000 bị loại bỏ và thêm 02 điều khoản mới có thể sử dụng cho mọi phương thức vận tải là:

• DAT (Delivered At Terminal): Giao hàng tại bến;
• DAP (Delivered At Place): Giao tại nơi đến.

-Năm 2020: Phát hành Incoterms 2020

Incoterms 2020 là phiên bản mới nhất, có hiệu lực từ ngày 1/1/2020. Nội dung bao gồm 11 điều kiện, trong đó thay thế điều kiện DAT thành DPU. Cụ thể, bao gồm các điều kiện sau: FOB, FAS, CIF, CFR, EXW, FCA, CPT, CIP, DAP, DPU, DDP